Bir diyetisyen olarak kendi alanında hizmet vermek istiyorsun ama “ruhsat”, “yönetmelik”, “ekler” ve “Resmî Gazete maddeleri” arasında kaybolmuş hissetmen çok normal. Hangi belge gerekli, mekânın kaç metrekare olmalı, neleri yapabilirsin neleri kesinlikle yapamazsın… İşte bu yazı, 29 Mart 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik ve eklerini temel alarak, diyetisyenler için ruhsat sürecini baştan sona netleştirmek ve “nereden başlamalıyım?” sorusuna güvenilir bir yol haritası sunmak için hazırlandı.
Diyetisyenlik mesleğinin serbest olarak icra edilebilmesi, Türkiye’de açık ve bağlayıcı bir yasal çerçeveye tabidir. Bu çerçeve, 29 Mart 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan “Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik” ile netleşmiş; ruhsatlandırma, fiziki koşullar, hizmet sınırları, denetimler ve yaptırımlar ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir.
Bu yazı; yalnızca Resmî Gazete hükümleri ve eklerinde yer alan maddeler esas alınarak, diyetisyenler için ruhsat sürecini bütüncül şekilde açıklamak amacıyla hazırlanmıştır.
Yönetmeliğin Amacı ve Kapsamı
İlgili yönetmeliğin amacı; sağlık meslek mensuplarının serbest meslek icrası için açacakları sağlık meslek hizmet birimlerinin açılışı, faaliyeti, denetimi ve kapatılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir (Madde 1).
Yönetmelik kapsamına giren meslekler arasında diyetisyenler açıkça sayılmıştır (Madde 4/ç). Dolayısıyla diyetisyenler, bu yönetmelik hükümlerine tabi olmadan herhangi bir ad altında sağlık hizmeti sunamaz.
Kimler Sağlık Meslek Hizmet Birimi Açabilir?
Yönetmeliğe göre:
Sağlık meslek hizmet birimleri yalnızca Türk vatandaşı sağlık meslek mensupları tarafından açılabilir
Tüzel kişiler sağlık meslek hizmet birimi açamaz
Aynı unvana sahip en fazla üç diyetisyen, müşterek bir sağlık meslek hizmet birimi açabilir
Her diyetisyen adına ayrı ruhsat belgesi düzenlenir
Her bir diyetisyen için ayrı uygulama odası bulunması zorunludur (Madde 5)
Ruhsat Zorunluluğu ve Başvuru Süreci
Bir sağlık meslek hizmet biriminin faaliyete başlayabilmesi için ruhsat belgesi alınması zorunludur. Ruhsatsız faaliyete izin verilmez (Madde 6/1).
Başvuru Aşamaları
Başvuru, İl Sağlık Müdürlüğü’ne yapılır
Başvuruda EK-1’de yer alan belgeler sunulur
Evrakta eksiklik varsa 10 iş günü içinde bildirilir
Eksikliklerin giderilmesi için 30 iş günü süre tanınır
Belgeler uygun bulunursa, en geç 30 iş günü içinde yerinde denetim yapılır
Uygunluk halinde EK-2’de yer alan ruhsat belgesi düzenlenir
Ruhsatın Devri, Taşınma ve Faaliyetin Durdurulması
Ruhsat devredilemez (Madde 7)
Birimin başka adrese taşınması halinde ruhsat başvurusu yeniden yapılır
Ruhsat alındıktan sonra 6 ay içinde faaliyete geçilmezse ruhsat iptal edilir
Faaliyet en fazla 6 ay süreyle geçici olarak durdurulabilir
Mücbir sebepler halinde bu süre 2 yıla kadar uzatılabilir (Madde 8)
Fiziki Mekân Standartları (Madde 10–11)
Yönetmelik, sağlık meslek hizmet birimlerinin fiziki şartlarını ayrıntılı şekilde düzenlemiştir:
Zorunlu Alanlar
En az 10 m² uygulama odası
Uygulama odasında lavabo
En az 8 m² bekleme salonu
Engelli kullanımına uygun tuvalet
Havalandırma, aydınlatma ve iklimlendirme sistemleri
Zorunlu Tıbbi Cihaz ve Malzemeler (EK-4/C – Diyetisyen)
Diyetisyenlerin bulundurması zorunlu asgari cihaz ve materyaller EK-4/C’de açıkça listelenmiştir. Bunlar arasında:
Baskül
Boy ölçer
Deri kıvrım kalınlığı ölçüm aleti
Mezura
Besin piramidi veya besin katalogları
Beslenme değerlendirme ve izlem formları
Yaşa ve cinsiyete özgü antropometrik standart katalogları
Personel Çalıştırma ve Çalışma Belgeleri
Diyetisyenler:
En fazla bir sağlık teknikeri/teknisyeni çalıştırabilir
Çalıştırılan personel için EK-3 Çalışma Belgesi düzenlenir
Personel ayrılışları 10 iş günü içinde bildirilir (Madde 13)
Hizmet Sınırları ve Yasaklar
Yönetmelik, diyetisyenlerin yetki sınırlarını net biçimde çizer:
Tanı koyamaz
Tedavi planı düzenleyemez
Tetkik ve tahlil isteyemez
İlaç, gıda takviyesi, kozmetik ürün satamaz
Başka bir ad altında (koçluk, danışmanlık vb.) sağlık hizmeti sunamaz
Birden fazla birim açamaz (Madde 21)
Tabela ve Tanıtım Kuralları
Dış tabela en fazla 4 m²
Giriş tabelası 40×60 cm
En fazla iki renk
“Özel Sağlık Meslek Hizmet Birimi” ibaresi zorunlu
Yanıltıcı, uzmanlık çağrıştıran veya reklam niteliği taşıyan ifadeler yasaktır (Madde 19)
Denetimler ve Yaptırımlar
Sağlık meslek hizmet birimleri:
Yılda en az bir kez denetlenir
Denetimler yerinde veya elektronik sistemler üzerinden yapılabilir
Hasta güvenliğini tehdit eden durumlarda faaliyet derhal durdurulabilir (Madde 22)
Geçiş Hükümleri
Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce açılmış birimler:
31 Aralık 2025 tarihine kadar yönetmeliğe uyum sağlamak zorundadır
Sonuç
Bu rehberde yer alan tüm bilgiler:
İlgili yönetmelik maddeleri
Yönetmelik ekleri (EK-1, EK-3, EK-4, EK-5) esas alınarak hazırlanmıştır.
Ruhsat ve mevzuat uyum süreçleri, yalnızca açılış aşamasında değil, faaliyet süresince de düzenli takip ve kayıt gerektirir. Leap; danışan kayıtlarından belgelerin saklanmasına, seans ve ölçüm takibinden, diyetisyenlerin iş süreçlerini tek panelde düzenli ve kontrollü şekilde yürütmesini sağlar. Böylece diyetisyenler, idari yüklerle uğraşmak yerine asıl uzmanlık alanlarına odaklanabilir.
